شاهد بازی غزالی

احمد غزالی ترک بچه ای زیباروی داشت که اگر او پای منبرش حاضر نمی شد، لب به سخنرانی و وعظ نمی گشود، اما روزی غزالی در مسجد جامع شهر بر منبر بود که یکی از غلامان محبوبش “بر سنت عشق” وارد شد، غزالی سر به زیر داشت و همین که سر بالا برد و نگاهش بدو افتاد، شروع به خواندن ابیات عاشقانه ای چند نمود، سپس عمامه از سر برگرفت و به سمت حاضرین در مجلس پرتاب کرد و از منبر پایین آمد و عده ای از بزرگان کمکش کردند تا به خانقاهی برود که نزدیک مسجد بود و مجلس وعظ بر هم خورد.

التدوین، ص ۴۸۹

گویند که غزالی در اتاقی پر از گل، با امردی خلوت می کرد و گاه به گل می نگریست و گاه به امرد و نزد سلطان از او سعایت می کردند که: شیخ احمد هفته ای در حمام می کند شب و روز، پایی بر کنار غلام و پایی بر کنار پسر رئیس، و مجمره آتش نهاده، کباب می کند، شفتالویی از این می ستاند و شفتالویی از آن، دگرچه مانده باشد… ؟

عرفان جمالی در اندیشه غزالی،ص۲۹۴

اما وقتی داستان خلوت کردن شیخ احمد غزالی با جوانان خوش سیما و امردان زیبا روی به شیخ الشیوخ پر هیبت و جاه بغداد رسید، درخواست ملاقات با شیخ احمد را کرد و وقتی وارد اتاق شد و حالت شیخ احمد با امردان را دید، ناگهان رنگ از چهره اش پرید. اما شیخ احمد طاقت همین مقدار را نیز نداشت و چون تغیّر در چهره فقیه بغداد را دید گفت: گم شو احمق! و سپس او را از اتاق خود بیرون کرد.

تاریخ اربل،برگ۴، به نقل از مجموعه آثار فارسی احمد غزالی، مقدمه، ص۴۵

این داستان نیز نشانگر نفوذ و قدرت احمد غزالی است که حتی فقهای عالی رتبه پایتخت هم نمی توانستند در مقابل فساد او، کوچکترین اعتراض و بلکه خمی بر ابرو آورند.

ابن جوزی در المنتظم می نویسد: مشهور است که احمد غزالی شاهد باز بوده و خدمتکاری امرد و ترک داشته که او را دوست می داشته است. وقتی ابوالحسین بن یوسف نامه ای در اعتراض به این اعمال به غزالی نوشت، او بر فراز منبر بود. پس از خواندن نامه و اطلاع از مضمون آن، غلام ترکش را نزد خود خواند و او پله های منبر را یک به یک پیمود و نزدش رفت. خواجه احمد غزالی بین چشمان او را بوسید و گفت: این هم جواب نامه !

المنتظم فی تاریخ الأمم و الملوک، ج۱۷، ص ۲۳۹

 

برای مطالعه بیشتر در این زمینه ر.ک به: کتاب شاهد بازی در ادبیات فارسی تالیف دکتر سیروس شمیسا (جهت دانلود کتاب، روی این لینک کلیک کنید).

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

آزمون امنیتی *